چهار نکته درباره انفجار در مرکزی غنی‌سازی نطنز/ آیا اسرائیل پشت پرده حادثه نطنز است؟
تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۸۳۶۱۹
رویداد۲۴ بامداد پنجشنبه، ۱۲ تیر انفجاری در یکی از ساختمان‌های مرکز غنی سازی نطنز رخ داد که هنوز ابعاد آن به طور رسمی اعلام نشده است. با این حال گمانه زنی و بررسی احتمالات درباره ماهیت حادثه نطنز در رسانه‌ها داغ است.
یک روز پس از انفجار و انتشار گسترده شایعات درباره آن سخنگوی شورای عالی امنیت ملی توضیحاتی ارائه کرد و گفت: "علت اصلی حادثه مشخص شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او افزود: "بدلیل برخی ملاحظات امنیتی علت و چگونگی بروز این حادثه در زمان مناسب اعلام خواهد شد. "
به این ترتیب اولین قدم در پیچیده شدن ماجرا برای رسانه‌ها برداشته شد. سوال‌های زیاد درباره این اتفاق وجود دارد، که در این گزارش سعی می‌کنیم به برخی از آنها پاسخ دهیم.
اول؛ کی و کجا؟ براساس گزارش‌های رسمی سازمان انرژی اتمی حادثه حدود ساعت ۲ بامداد روز پنجشنبه ۱۲ تیرماه در مجتمع غنی سازی نطنز رخ داده است.
تأسیسات هسته‌ای نطنز با نام رسمی مرکز هسته‌ای شهید احمدی روشن نطنز بخشی از «تأسیسات زیرزمینی» مرتبط با برنامۀ هسته‌ای است که به منظور غنی‌سازی اورانیوم در نزدیکی نطنز در استان اصفهان احداث شده است.
تاسیسات غنی‌سازی زیر زمین احداث شده‌اند، اما روی زمین نیز سوله‌های مونتاژ سانتریفوژ و برخی تاسیسات دیگر ساخته شده است.
حادثه رخ داده در سوله مونتاژ سانتریفیوژ بوده است. ساعتی پس از اعلام خبر تصویری از محل حادثه منتشر شد که نشان می‌دهد بخشی از تاسیسات روی زمین آسیب دیده است. پس در نطنز آسیبی به تاسیسات زیرزمینی وارد نشده است.
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی در باره محل اتفاق گفت: " ساخت این سوله از سال ۹۲ شروع شده بود و نظر آقای صالحی این بود که برای کارهای نهایی ماشین‌های پیشرفته و مونتاژ این ماشین‌ها راه‌اندازی و تجهیز شود. در سال ۹۴ ساخت این سوله درحال تکمیل بود که به‌دلیل بحث برجام کاملا تکمیل نشد."
بنا به گفته سازمان انرژی اتمی و شورای عالی امنیت ملی "در محل وقوع حادثه هیچگونه مواد هسته‌ای وجود نداشته و موضوع نشت مواد رادیو اکتیو در وقوع این رخداد کاملا منتفی است. "
تاسیسات نطنز به دلیل اینکه اولین تجربه ایران در ساخت تاسیسات هسته‌ای بوده در دل کویر و در محیطی باز ساخته شده که به عقیده کارشناسان نظامی موقعیت پدافندی کاملا مناسبی ندارد. شاید به همین دلیل تاسیسات فردو در دل کوهستان ساخته شد. دوم؛ میزان خسارت براساس اعلام سازمان انرژی اتمی این حادثه تلفات جانی نداشته، اما خسارت‌های "قابل توجهی" به محل وارد شده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه این سوله با هدف «تولید ماشین‌های سانترفیوژ پیشرفته» در دست تکمیل بود، گفت: «تجهیزاتی که در این سالن وجود داشت تجهیزات اندازه‌گیری و ابزار‌های دقیق بودند که در اثر این حادثه بخشی از آن از بین رفته و بخش دیگری نیز خسارت دیدند.»»بیشتر بخوانید: افشاگری نیویورک تایمز درباره علت انفجارهای اخیر/ «حادثه نطنز» خرابکاری بود؟ بهروز کمالوندی افزود: "ممکن است این حادثه در برنامه میان‌مدت توسعه و تولید ماشین‌های پیشرفته کندی‌هایی ایجاد کند که با تلاش شبانه‌روزی و کار جهادی همکاران سازمان این کندی را ان‌شاءالله جبران می‌کنیم به نحوی که حتی ظرفیت‌هایی بیشتر از قبل در این سایت ایجاد شود."
او درباره روند تصمیم‌گیری برای ساخت مرکز جدید گفت "این بحث وجود دارد که آیا سوله در همان نقطه فعلی ساخته شود یا با در نظر گرفتن ملاحظات پدافندی در محل مناسب دیگری انجام شود."
چیزی که روشن است انفجاری رخ داده است، اما دلیل آن اعلام نشده است.
چندین سناریو مطرح است؛ "انفجار داخلی، خرابکاری و انفجار یک بمب، حمله سایبری، اشکالات فنی و ترکیبدن سانتریفیوژهای در حال تست و نهایتا حمله هوایی".
مقامات رسمی درباره هیچ یک از این موارد حرفی نمی‌زنند، اما رسانه‌ها مملو از گمانه‌زنی‌اند. در رسانه‌های داخلی اخیرا یک گزارش مهم از نورنیوز نزدیک به شورای عالی امنیت ملی منتشر شده است.
این گزارش بحث "خرابکاری" را تقویت می‌کند و حتی از یک حمله سخن می‌گوید.
در گزارش نور نیوز آمده است: «در درجه نخست احتمالا مهاجمان قصد داشته‌اند زمان و مکانی را برای حمله برگزینند که تلفات جانی نداشته باشد و از سوی دیگر بخش‌های غنی‌سازی اورانیوم زیر زمین قرار دارد و به‌دلیل اکتیو بودن و قرار داشتن مواد هسته‌ای در حمله به آن عواقب بین‌المللی وسیعی دارد؛ درحالی‌که سوله مونتاژ در سطح زمین واقع است و مواد هسته‌ای هم در آن قرار ندارد.»
بیشتر بخوانید: افشاگری‌های جدید درباره حادثه نطنز/ انفجار کلینیک سینا، پارچین و نطنز با هم ارتباط دارند؟
با این حال نور نیوز بحث حمله هوایی را به دلیل بعد مسافت مرکز نطنز با مرز "تقریبا غیرممکن" ارزیابی کرده است.
این سایت در ادامه مطلب خود نوشته است "به‌نظر می‌رسد تشابه زیادی بین حادثه نطنز و ترور سردار سلیمانی قابل مشاهده است؛ یعنی ترکیبی از اطلاعات و پشتیبانی به همراه اقدام که با توجه به حجم تخریب احتمال عمدی بودن را تقویت می‌کند."
پیش از این نیویورک تایمز به نقل از یک منبع اطلاعاتی که نامی از او برده نشده گفته بود "اسرائیل با استفاده از یک بمب پر قدرت مسئول حادثه نطنز بوده است."
زمزمه احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای نطنز برای نخستین بار پس از انتشار توییتی از سوی یک تحلیلگر اسرائیلی و نزدیک به نتانیاهو قوت گرفت.
ایدی کوهین، که از وی به عنوان یکی از مشاوران نخست وزیر اسرائیل نام می‌برند و البته بنا به تایید خبرنگاران فعال در اسرائیل اطلاعات منتشر شده توسط وی خیلی مورد تایید رسانه‌های داخلی در این کشور نیست شب وقوع حادثه در توئیتی به زبان عربی با تاکید بر اختصاصی بودن خبرش از منابع اطلاعاتی غربی نوشت که «اسرائیل بزرگترین کارخانه غنی‌سازی اورانیوم در ایران بمباران و تخریب کرده است.»
در همین حال نیویورک تایمز نیز به نقل از یک مقام اطلاعاتی ماجرا را تائید کرد. پس از این تائید بود که بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل، در جریان یک مصاحبه گفته بود اسرائیل لزوما در پشت هر حادثه‌ای در سایت‌های هسته‌ای ایران قرار ندارد.
با این حال گزارش نیویورک تایمز در اسرائیل بحث برانگیز شد. وزیر دفاع پیشین اسرائیل تلویحا گفت "منبع اطلاعاتی از خاورمیانه" که روزنامه نیویورک تایمز دو بار در روزهای گذشته با استناد به او، اسرائیل را عامل انفجار در سایت هسته‌ای نطنز در ایران معرفی کرده، ارشدترین مقام اطلاعاتی اسرائیل است.
لیبرمن دوشنبه ۱۶ تیر در گفتگو با رادیوی ارتش بدون بردن نام یوسی کوهن، گفت تمام مقامات جامعه اطلاعاتی اسرائیل به خوبی آگاه هستند که فردی که منبع اطلاعاتی اخیر بوده، کیست و تنها بنیامین نتانیاهو می‌تواند "دهان او را ببندد."
در ایران نیز رسانه‌ها احتمال نقش اسرائیل را رد نکردند. خبرگزاری تسنیم گزارشی در این باره منتشر کرده و به بحث‌های پیرامون موضوع پرداخت. این گزارش تلاش می‌کند نشان دهد که اگر حمله صورت گرفته از سوی اسرائیل بوده باشد باز هم ابتکار عمل در دست ایران است.
تسنیم نوشته است " چه اتفاقی که رخ داده کار صهیونیست‌ها باشد و چه نباشد، همچنان ابتکار عمل در دست ایران است. این ایران است که نهایتاً تصمیم خواهد گرفت اگر کار صهیونیست‌ها باشد در چه زمانی و به چه نحو به آن پاسخ دهد؛ اما مسئله کلان‌تر اینجاست که اگر دولت و نخبگان ایران با چنین عملیات روانی پیچیده‌ای در محاسباتشان دچار اختلال و خطا نشوند و ایده‌های درونزا و غیرمنفعلانه‌ای برای خروج از مشکلات فعلی داشته باشند، آمریکا و صهیونیست‌ها ضربه‌ای خواهند خورد که مسائلی مانند نطنز اساساً در حاشیه آن هم نیست. هرچند قاعدتاً مسئله نطنز نیز به نوبه خود، و متناسب با ابتکار عمل ایران، پیگیری خواهد شد. چه اسرائیل بخشی از ماجرا باشد و چه نباشد! " منبع: فرارو لینک کوتاه: کپی در کلیپ بورد کپی لینک خبر های مرتبط
منبع: رویداد24
کلیدواژه: رویداد24 حادثه نطنز نطنز سازمان انرژی اتمی نیویورک تایمز حادثه نطنز امنیت ملی منتشر شده منتشر شد ماشین ها غنی سازی رسانه ها هسته ای رخ داده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۸۳۶۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.
به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.
بازنگری در دکترین هستهایبه نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.
در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».
هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.
بن‌بست مذاکرات و توافق موقتآخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.
مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالیایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.
در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.
هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.
جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدندهمچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.
جنگ اوکراینبا افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.
با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.
در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.
گزینه‌های غربهنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.
همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.
اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.
سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.
با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.
ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.
جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.
بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»